Tydelegare krav til det psykososiale arbeidsmiljøet – kva betyr det for deg som arbeidsgjevar?
Av: Elly Kalland
5. juni 2025 vedtok Stortinget endringar i arbeidsmiljølova § 4-3, som handlar om det psykososiale arbeidsmiljøet. Endringane trer i kraft 1. januar 2026, og har som mål å tydeleggjere dei krava som allereie gjeld.
Dette er altså ingen ny regulering, men ei klargjering av kva som faktisk ligg i kravet til eit «fullt forsvarleg» psykososialt arbeidsmiljø.
Stortingsvedtak
5. juni 2025 vedtok Stortinget endringar i arbeidsmiljølova § 4-3, som handlar om det psykososiale arbeidsmiljøet. Endringane trer i kraft 1. januar 2026, og har som mål å tydeleggjere dei krava som allereie gjeld.
Kvifor ei endring?
Talet på arbeidsrelaterte psykiske plager aukar, og fleire tilsette opplever eit belastande arbeidsmiljø. Samstundes viser undersøkingar at mange verksemder manglar systematisk arbeid med det psykososiale miljøet. Lovendringa skal difor gi arbeidsgjevarar klarare vegleiing og større bevisstheit om kva som krevst for å skape eit trygt og inkluderande arbeidsmiljø.
Kva er nytt?
Frå 2026 får § 4-3 eit nytt første og andre ledd. Desse gjer det tydeleg at verksemda har ansvar for alle psykososiale forhold som kan verke inn på helse, tryggleik og trivsel – ikkje berre dei som står direkte nemnde i lova.
Den nye ordlyden seier at «arbeidet skal organiseres planlegges og gjennomføres slik at det psykososiale arbeidsmiljøet i virksomheten er fullt forsvarlig ut fra hensynet til arbeidstakernes helse, sikkerhet og velferd».
Departementet peikar særleg på desse faktorane i nytt andre ledd:
Uklare eller motstridande krav og forventningar
Emosjonelle krav og belastningar i arbeid med menneske
Arbeidsmengde og tidspress som skapar ubalanse
Manglande støtte og hjelp i arbeidet
Dette er døme – ikkje ei uttømmande liste. Verksemda må difor vurdere breitt kva som kan påverke det psykososiale miljøet.
Kva betyr dette for deg som arbeidsgivar?
På papiret er dette «presiseringar», ikkje nye plikter. Men i praksis kan endringane auke forventningane til arbeidsgjevarar, særleg i vurderinga av det subjektive opplevde arbeidsmiljøet. Mange fryktar fleire konfliktsaker og varslingssaker dersom verksemda ikkje har gode rutinar på plass.
Slik førebur du deg
Vi ser i fleire saker at konfliktar ofte startar med uavklarte forventningar, manglande tilbakemelding eller uklare roller. Når slike forhold blir fanga opp tidleg, kan ein unngå både sjukefråvær og rettslege prosessar.
Advokatfirmaet Tollefsen rår arbeidsgjevarar til å bruke resten av 2025 til å:
Gå gjennom rutinar og internkontrollsystem og oppdatere der det trengst.
Prioritere opplæring av leiarar og nøkkelpersonar i handtering av psykososiale utfordringar.
Styrke dialogen mellom leiing, tillitsvalde og verneombod.
Sikre gode varslingsrutinar og open kommunikasjon, slik at små problem blir løyst før dei veks.
Ei aktiv og førebyggande tilnærming kan redusere risikoen for konfliktar – og bidra til eit betre og tryggare arbeidsmiljø.
Treng du råd om korleis du bør førebu verksemda di før 2026?
Advokatfirmaet Tollefsen hjelper verksemder med å oppdatere rutinar, gjennomføre risikovurderingar og sikre etterleving av arbeidsmiljølova på ein praktisk og løysingsorientert måte.
Våre advokatar har lang erfaring med varslingssaker og arbeidsmiljøkonfliktar, og bistår med å utvikle gode system for varsling, konfliktløysing og psykososialt arbeidsmiljø.
Ta gjerne kontakt med oss for ein uforpliktande samtale.
Elly Kalland
Advokatfullmektig Elly Kalland fullførte si mastergrad i rettsvitskap frå Universitetet i Bergen våren 2025.
Kalland jobbar frå vårt kontor i Førde, og er tilknytt faggruppa forretning.
Kontakt Elly Kalland